Η οστεοαρθρίτιδα γενικά είναι μια από τις αρχαιότερες παθήσεις των εμβίων όντων.
Κατέχει την δεύτερη θέση ανάμεσα στα χρόνια νοσήματα μετά την στεφανιαία νόσο στα άτομα ηλικίας 45- 60 ετών.
Αφορά περίπου ένα 15% του πληθυσμού της Ελλάδας και γνωρίζουμε ότι πάσχουν περίπου 25 εκατ. Ευρωπαίοι και 43 εκατ. Αμερικανοί.
Η οστεοαρθρίτιδα του ισχίου είναι η δεύτερη σε συχνότητα αρθρίτιδα μετά αυτή του γόνατος.
Προσβάλλει κυρίως άτομα μεγάλης ηλικίας και μάλιστα με την πάροδο της ηλικίας αυξάνεται και η συχνότητα της, αλλά θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν είναι μόνο νόσος της μεγάλης ηλικίας. Έτσι λοιπόν υπάρχουν πολλά αίτια της οστεοαρθρίτιδας του ισχίου μερικά απο τα οποία είναι: προηγηθέντες τραυματισμοί ή κατάγματα στην περιοχή του ισχίου χειρουργηθέντα ή μη, ρευματολογικά νοσήματα (ρευματοειδής αρθρίτις κ.αλλα), συγγενή νοσήματα (νόσος Legg-Calve- Perthes),αθλήματα και επαγγέλματα που καταπονούν τα ισχία, το γυναικείο φύλο, η παχυσαρκία και η κληρονομικότητα.
Η νόσος προσβάλλει την άρθρωση του ισχίου (μηριαία κεφαλή και κοτύλη) και είναι μία πάθηση του αρθρικού χόνδρου. Ο αρθρικός χόνδρος είναι το τελευταίο τμήμα του οστού που το περιβάλλει μέσα στην άρθρωση και αποτελείται από ύδωρ κυρίως ( 65-80% ), χονδροκύτταρα ( 1 - 2% ) και εξωκυττάριο – θεμέλιο ουσία η οποία περιέχει κολλαγόνο (κυρίως τύπου II), πρωτεογλυκάνες ( θειική γλυκοζαμίνη, θειική χονδροιτίνη κ.αλ ) καθώς και άλλα ειδικά σημαντικά συστατικά (ένζυμα).
Σε φυσιολογικές καταστάσεις η παραγωγή - σύνθεση καθώς και η αποδόμηση - καταστροφή του αρθρικού χόνδρου βρίσκονται σε απόλυτη ισορροπία, στις περιπτώσεις όμως της οστεοαρθρίτιδας υπό την επίδραση δυσμενών παραγόντων δυστυχώς υπερισχίει η αποδόμηση του αρθρικού χόνδρου και έτσι εκδηλώνεται η νόσος. Στα αρχικά στάδια θεωρούμε ότι πάσχει μόνο ο αρθρικός χόνδρος αλλά μεταγενέστερα προσβάλλεται και ο αρθρικός υμένας και έτσι δημιουργούνται φλεγμονώδεις διεργασίες με συσσώρευση ιντερλευκινών ( κυρίως IL-1 ) και παραγωγή υγρού στην άρθρωση.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Η νόσος συνήθως εκδηλώνεται με ήπιο ή έντονο πόνο στην περιοχή του ισχίου ή στην βουβωνική χώρα (επί τα εντός) και αντανάκλαση στην πρόσθια επιφάνεια του μηρού προς τα κάτω μέχρι πολλές φορές και το γόνατο. Ο ασθενής όταν είναι καθιστός ή ξαπλωμένος συνήθως δεν πονάει αλλά όταν σηκώνεται να περπατήσει κυρίως στα πρώτα βήματα εκδηλώνει έντονο πόνο.
Ο νυκτερινός πόνος στο ισχίο που ξυπνάει τον ασθενή θεωρείται ως σημείο προχωρημένης αρθρίτιδας συνήθως.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
H εικόνα της οστεοαρθρίτιδας του ισχίου μοιάζει μερικές φορές με την οσφυοισχιαλγία και είναι απαραίτητη μια καλή κλινική εξέταση για να διαφοροδιαγνώσει ο ιατρός εάν ο πόνος προέρχεται από το ισχίο ή από την σπονδυλική στήλη. Ειδικότερα στην οστεοαρθρίτιδα του ισχίου είναι λίαν επώδυνες οι κινήσεις του ισχίου ιδίως η απαγωγή και η έξω στροφή.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση τίθεται κυρίως από το ιστορικό και την καλή κλινική εξέταση. Οπωσδήποτε ένας απεικονιστικός έλεγχος αρχικά με απλές ακτινογραφίες είναι απαραίτητος όπου εκτός της διάγνωσης της νόσου βοηθάει και στην σταδιοποίηση της. Σε αμφίβολες περιπτώσεις κρίνεται σκόπιμο να γίνεται αξονική τομογραφία ή σπανιότερα μαγνητική τομογραφία του ισχίου.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η Θεραπεία στα αρχικά στάδια της νόσου είναι συντηρητική και συνίσταται στα κάτωθι:
Διόρθωση τυχόν υπαρχόντων επιβαρυντικών παραγόντων όπως πχ το αυξημένο βάρος, περιορισμός της δραστηριότητας ή ακόμη και κατάκλιση για λίγες ημέρες, αναλγητική φαρμακευτική αγωγή και παρακολούθηση του ασθενούς στην αρχή ανά τακτά χρονικά διαστήματα αναλόγως της βαρύτητας της νόσου και των συμπτωμάτων.
Σε προχωρημένες οστεοαρθρίτιδες ισχίου με έντονο πόνο στην βάδιση, νυκτερινό πόνο που ξυπνάει τον ασθενή, κακή ποιότητα ζωής και ακτινολογικά ευρήματα προχωρημένης αρθρίτιδας συνιστάται η χειρουργική αποκατάσταση της νόσου.
Η επέμβαση εκλογής είναι η ολική αρθροπλαστική του ισχίου όπου τοποθετούμε μεταλλική πρόθεση στην κοτύλη και στην μηριαία κεφαλή. Το είδος της επέμβασης εξατομικεύεται για τον κάθε ασθενή και εγώ προσωπικά ως χειρουργός, προεγχειρητικά επιλέγω την μέθοδο με τις λιγότερες πιθανές επιπλοκές ενημερώνοντας τον ασθενή μου. Η μετεγχειρητική αποκατάσταση πλέον είναι σύντομη και σε διάστημα ολίγων ημερών ή εβδομάδων (ανάλογα και το περιστατικό) ο ασθενής επανέρχεται σε πλήρη δραστηριότητα και κυρίως χωρίς πόνους.
